Wystawa powstała spontanicznie, na gorąco, wzięli w niej prawie wszyscy uczestnicy zajęć naszej placówki, bo temat okazał się nośny i uniwersalny, pozwalający na różnorodne interpretacje formalne oraz treściowe.  

Wystawę można podzielić z grubsza na trzy części. Pierwsza to ilustracje do Cyberiady i Bajek robotów. Ten groteskowy świat, w którym dwaj nieustraszeni konstruktorzy budują kolejne maszyny, ale ich wynalazki ciągle obracają się przeciwko nim i światu, pokazany został różnymi środkami stylistycznymi. Mamy rysunki tuszem i ołówkiem skomplikowanych maszyn pełnych trybów, rur, kabli, pasków rozrządu i dymiących rur skleconych naprędce, nitowanych i spawanych. Są to dowcipne, groteskowe wizje jakby skrzyżowanie teatralnych scenografii  i katastroficznych wyobrażeń o zbuntowanych maszynach. I, tak jak w literaturze, plastyczne parodie podszyte są poważnymi problemami dotykającymi m.in. spraw sztucznej inteligencji i buntu maszyn.

Z kolei malarskie wizje kosmosu wprowadzają nas w klimat tego co nieskończone i nieogarnięte. Urzekają tajemnicą nad nieogarnioną przestrzenią i jej wyzywającym milczeniem. Na obrazach malowanych najczęściej w technice akrylu pojawiają się mgławice, konstelacje gwiazd, intrygujące kłębowiska obłoków i wirów oraz niedookreślone formą jakieś mozaiki odmienności. W migotliwym blasku dalekich gwiazd wpisane są w formie sztafażu sylwetki kosmonautów, rakiet, statków kosmicznych oraz planet, które dyskretnie wzbogacają kompozycję. Ciekawie i dowcipnie prezentują się kosmiczne makatki wykonane z serwetek, guzików i cekinów, z których emanuje dziecięcy luz i uśmiech. Powaga i tajemniczość kosmosu przenicowane zostały na żartobliwy purnonsens.

Wreszcie trzecia część wystawy to pirksoludki czyli collage, do których posłużyły kolorowe magazyny mody. To ludzkie hybrydy o niepokojących kształtach, jakby modyfikowanych genetycznie z przerysowanymi częściami ciała i twarzy. Przedstawione w jaskrawych kolorach zdegenerowane postacie z zaburzonymi proporcjami, przerośniętymi rękami i wynaturzonymi ustami, podszyte są jakimś egzystencjalnym niepokojem o granice genetycznych rekonstrukcji. No cóż, Stanisław Lem przewidywał i przepowiadał nie tylko internet, telefonię komórkową ale też klonowanie i genetycznie modyfikowane wstawki, a to wszystko stało się już lub dzieje się dalej na naszych oczach.

Na zakończenie muszę zwrócić uwagę, że na różnorodność tej ekspozycji wielki wpływ miał szeroki przedział wiekowy jej autorów. Najmłodsi uczestnicy naszych zajęć mają zaledwie 6 lat, a najstarsi szykują się do matury. Te różnice w wieku i doświadczeniu widać wyraźnie w prezentowanych pracach: niezwykła świeżość i spontaniczność dziecięcych obrazów śmiało może konkurować z dojrzałymi, przemyślanymi kompozycjami ich starszych kolegów i koleżanek. A mnie nie pozostaje nic innego jak zaprosić państwa na wystawę do Galerii Atelier 2, by obejrzeć Świat wg Lema na żywo.

Michał Baca

„Świat według Lema”

Wystawa uczniów Violi Chmielewskiej, Małgosi Flisek, Doroty Kozłowskiej Buczek, Beaty Milligan, Beaty Sarapaty, Sylwii Szczepańskiej i Michała Bacy