Szanowni Państwo,

Wspieramy akcję „Zostań w domu” jako najlepszą formę ochrony przed epidemią koronowirusa. Wszystkim, którym brakuje cotygodniowych wykładów z historii sztuki zachęcamy do skorzystania z drobnej podpowiedzi jak miło i twórczo wykorzystać czas w domu. Co tydzień w zakładce  „Historia sztuki na czas kwarantanny" będziemy zamieszczać krótkie streszczenia wykładów poniedziałkowych poświęconych sztuce dawnej na zmianę z „czwartkowymi” – dedykowanymi sztuce nowoczesnej. Znajdziecie tam zdjęcia ważnych dzieł sztuki, informacje o artystach, porady dla maturzystów, linki do ciekawych filmów oraz stron internetowych.
Zapraszam także maturzystów do kontaktu mailowego – oferuje konsultacje i pomoc w przygotowaniu się do tego egzaminu.
Mój adres: agawozowicz@gmail.com
Serdecznie zapraszam
Agnieszka Wozowicz

Cykl „Sztuka dawna”

Temat: Michał Anioł

Michał Anioł (1475- 1564), wł. Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni

RZEŹBIARZ, MALARZ, ARCHITEKT, POETA

„Myśl twórcza, zanim w dziele na świat się wyłoni,
Już w surowym marmurze na poły wyrosła,
Lecz na to, by objawić się mogła doniosła,
Potrzebny jest dotyk oświeconej dłoni”
Michelangelo Buonarroti

Uczeń Domenica Ghirlandaia, pierwszy okres twórczości artysty jest związany z Florencją i bliskimi relacjami z Wawrzyńcem Wspaniałym (Lorenzo Medici” Il Magnifico”)i rodzina Medyceuszy

Wczesne prace: ok. 1491-92

• Centauromachia (Walka centaurów), Museo Casa Buonarroti we Florencji
• Madonna przy schodach, Casa Buonarroti

Prace z lat 1499/1500 – 1516

• tzw. Pieta Watykańska, (1497- 1500) bazylika św. Piotra, Rzym
• Dawid, (1501-1504) Galleria dell’Academia we Florencji
• Tondo Doni (1503-1504), Galleria Uffizi w Florencji
• Freski na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, (1508-1512)
• prace przy nagrobku papieża Juliusza II (min. Mojżesz, „Umierający jeniec” i „Zbuntowany jeniec”), od 1513-1516

Prace z lat 1520-1564

• nagrobki Guliana i Lorenza Medyceuszy, (1520-1535), Kościół San Lorenzo we Florencji
• Sąd Ostateczny w Kaplicy Sykstyńskiej (1536-1541)
• tzw. Pieta Florencka(1547-1553), Museo dell’ Opera del Duomo
• tzw. Pieta Rondanini (1564), Castello Sforzesco w Mediolanie

Prace nad grobowcem papieża Juliusza II 

Nierealizowany nagrobek papieża sam artysta określał mianem katastrofy i klątwy. Ambitne dzieło, zamówione przez Juliusza II della Rovere w zamierzeniu Michała Anioła miało być rodzajem potężnego, architektonicznego monumentu, ozdobionego szeregiem posagów (kilkunastu lub kilkudziesięciu). Prace nad zleceniem zostały kilkakrotnie przerwane (zlecenie na freski w Kaplicy Sykstyńskiej, śmierć fundatora, konieczność realizacji innych zamówień, brak funduszy). W efekcie artysta zdążył odkuć figury Mojżesza, 6 (tzw.) Jeńców, Geniusza Zwycięstwa. Wg projektu Michała Anioła i być może pod jego kierownictwem uczniowie wykonali rzeźby Racheli i Lei. Grobowiec – pierwotnie dla bazyliki św. Piotra na Watykanie ostatecznie, w okrojonej formie został ustawiony w kościele św. Piotra w Okowach w Rzymie

Przydatne linki:

• Sonety Michała Anioła w tłumaczeniu Lucjana Siemieńskiego
• Kaplica Sykstyńska – dzieło życia Michała Anioła
• Czy Michał Anioł musiał się uczyć?

Cykl „Sztuka nowa i najnowsza”

Temat: MALARSTWO AMERYKAŃSKIE LAT 40 – TYCH I 50- TYCH XX W.

Tło polityczno-historyczne: kryzys 1929 roku, rządowe programy prezydenta Roosvelta pomocy artystom, rozwój faszyzmu i nazizmu w Europie

Środowisko artystyczne i ewolucja sztuki amerykańskiej u progu XX w. „tradycjonaliści” American scene painting – nurt w realistycznym malarstwie amerykańskim lat 20. i 30. XX wieku, wywodzący się z amerykańskiego realizmu z okresu sprzed I wojny światowej i z tzw. Szkoły Ashcan (Ashcan School), stojący w opozycji do malarstwa abstrakcyjnego. Założeniem nurtu było szczegółowe przedstawianie amerykańskiego stylu życia i krajobrazu poprzez tematy zaczerpnięte z amerykańskiej codzienności.

Ashcan School – ruch artystyczny rozwijający się w pierwszych dekadach XX w. USA, znany z obrazów przedstawiających naturalistyczne, ciemne i nędzne strony życia w mieście, stworzony przez malarzy- realistów pozostających w opozycji do akademizmu i impresjonizmu. Najważniejsi przedstawiciele tego nurtu: Edward Hopper, Grand Wood, Thomas Hart Benton.

Pojawienie się w USA wybitnych artystów- emigrantów z Europy: Marcel Duchamp, Man Ray, Roberto Matta, Salvador Dali, Fernand Leger, Max Ernst i inni. Rola galerii sztuki nowoczesnej w kształtowaniu środowiska awangardowego (Pierre Matisse, Peggy Guggenheim)

Abstrakcyjny ekspresjonizm (tzw. Szkoła nowojorska)
- II wojna światowa – zachwianie się dotychczasowego modelu kultury, odejście artystów od sztuki społecznej/zaangażowanej, zwracanie się ku „Ja” artysty, potrzeba wypowiedzenia siebie,formą ekspresji – abstrakcja, ekspresja, podświadomość

Główne nurty:

MALARSTWO GESTU/ACTION PAINTING
Oparte jest na przypadkowości i spontanicznym działaniu, za pierwszoplanowy uważa się akt twórczy. Odwołuje się do podświadomości artysty, odruchowego działania jako jedynie autentycznego sposobu tworzenia. Cechy: Stosowanie metody zlewania, chlapania farby („dripping”), płynna powierzchnia, brak pojęcia centrum kompozycji, brak zamkniętych kształtów, skupienie się na geście malarskim
Najważniejsi przedstawiciele: Arshile Gorky, Jackson Pollock, Willem de Kooning, Franz Kline

MALARSTWO BARWNYCH PÓL (COLOR FIELD PAINTING)
Założenie: Kolor jest najistotniejszym elementem dzieła, a nadrzędną ideą jest przekazanie jego emocjonalnego oddziaływania. Sam akt twórczy jest ściśle kontrolowany i podporządkowany wyzwalaniu w widzu podstawowych przeżyć.
Cechy: tworzenie efektu wielkich, nieograniczonych płaszczyzn barwnych, brak konturu, eliminacja precyzyjnej kreski, powolny, spokojny ruch pędzla, gładka  powierzchnia płótna
Główni przedstawiciele: Mark Rothko, Clyfford Still, Barnett Newman

Polecam publikację:

• Barbara Rose „Malarstwo amerykańskie XX w.”, wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1991
• film fabularny „Pollock” z 2000 r. (reżyseria Ed Harris)

Przydatne linki: